In de meeste Russische steden, zoals hier in het mooie St. Petersburg, merk je weinig van de armoede, maar kom je er buiten dan overvalt je diepe ellende.
Onlangs kreeg ik het aan de stok met iemand die mij ervan beschuldigt te denken vanuit westers perspectief. Wie naar de NAVO kijkt, aldus mijn opponent, moet ook rekening houden met het Russische standpunt. Volgens hem houdt het westers militair bondgenootschap dat land gevangen.
Ik legde hem uit dat de Oost-Europese landen zelf om de NAVO hebben gevraagd. Dat klopt niet, zei hij. Ik draaide me om en vertrok, want met mensen die in een parallelle wereld leven wil ik niks te maken hebben.
Poetin, die zich heeft ontwikkeld tot een autocraat, doet niets aan de binnenlandse problemen van Rusland.
Rusland is en blijft een raadsel. Ik bezocht het land tweemaal. De eerste keer in 2004 als verslaggever van het blad Aedes-magazine. Het was de tijd waarin woningcorporaties ver doorschoten in het marktdenken en er zelfs een project in Jekaterinaburg van de grond kwam. De Russische maffia gooide roet in het eten. Dat is Rusland, je bouwt iets op, het komt niet af en wat er overblijft is troep. Zo gaat het in het klein, zo gaat het daar ook in het groot.
Zo is de Russische woningbouw buiten de grote steden, dit is een flat in een buitenwijk van Volgograd.
Koopkrachtverbetering
Rusland, het grootste land van de wereld, is ontiegelijk rijk aan delfstoffen maar daar doen ze vrijwel niks mee, alleen aardgas en olie tellen mee. Bij mijn laatste bezoek in 2014 stonden de winkels vol met westerse waar. De reclame daar is vooral westers, evenals de auto’s. In de steden zijn de prijzen vrijwel gelijk als bij ons, zo niet hoger. Weinig Russen kunnen die hoge prijzen betalen, want de meesten hebben een salaris van ruim 500 euro per maand. Niemand doet iets aan koopkrachtverbetering. In Rusland levert geld niets op, daarom brengen de rijken hun geld liever naar het westen,
Alleen taxi’s zijn nog van Russische makelij, voor de rest rijden er westerse auto’s rond.
Buiten de steden overvalt je diepe ellende. In de dorpen is het land werkelijk straatarm. Daar zijn de dagelijkse boodschappen iets goedkoper, maar krijg je Russische waar en die is horrible.
Treedt het land uit zijn machtsvacuüm, anders gezegd: zou het een verbond aangaan met het Westen – iets wat veel Russen graag zien – dan zou het een enorme oppepper betekenen. Maar nee, zolang Rusland geleid wordt door autocraten die niets moeten hebben van globalisering, zichzelf liever mateloos verrijken dan het volk een beter bestaan te bieden, is samenwerking onrealiseerbaar.