In vroeger tijden was het bovenstaande een aanwijzing voor de beperkte levensduur. Want alles valt te overleven, behalve de dood. Eenmaal bonkt Hij op de deur.
De halfgesloten gordijnen op dit schilderij geven aan dat het leven eindig is. Doodgaan is de enige zekerheid die we hebben. Memento Mori, uw glas loopt snel.
Oervolken verbrandde hun doden. De Romeinen voegden er begraven aan toe. De christelijke vorst Karel de Grote verbood in het jaar 785 de lijkverbranding. Hij zag geen heil in het vernietigen van een lichaam, de opstanding op de Jongste Dag zou er maar aan voorbij gaan. Zo denken Joden en moslims er ook over, vandaar dat voor hen eeuwige grafrust geldt. Bij ons geldt een grafrust van tien jaar, dan is het lichaam vergaan. Alleen als je wordt bijgezet op een natuurbegraafplaats kom je er nooit meer vanaf.
Crematie
Na een lange afwezigheid is cremeren weer helemaal ‘in’. In Nederland waren vorig jaar ruim 170.000 sterfgevallen, ruim 66 procent daarvan werd gecremeerd. In 1913 kwam het eerste Crematorium: Westerveld in Driehuis. Cremeren was toen nog verboden maar het won, vooral onder intellectuelen, snel meer aanhang. Cremeren is goedkoper dan begraven wat leidde tot de oprichting van de Arbeiders Vereeniging Voor Lijkverbranding. Je kon zegeltjes sparen voor je crematie. Eind jaren zestig werd cremeren gelijkgesteld aan begraven.
Cake
Bij het laatste afscheid mogen koffie en cake niet ontbreken. Cake is vet en zoet, het geeft
kracht aan de bedroefde geest. In het museum Tot zover op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam is tot 11 februari 2024 de expositie De lekkere dood te zien met aandacht voor het laatste ceremonieel. Ook een broodmaaltijd maakt er deel vanuit. Tegenwoordig is dat vaak een club sandwich. Vroeger aten ze een bol die van binnen zwart zag van de krenten of vlechtbrood. Vlechtbrood is gebaseerd op een tweeduizend jaar oude Germaanse rite waarin de vrouw werd vermoord na het overlijden van haar man. De broodvorm doet denken aan de vlechten van de vrouw. Lekker, maar ik houd het toch liever bij een club sandwich.