Modeltreinen zijn altijd een grote liefde van mij geweest. Maar veel verder
dan een prutserig modelbaantje ben ik nooit gekomen. De ruimte, de kosten, de te hoog gestelde eisen – het moet wel echt lijken – hebben mij altijd parten gespeeld. Dat belemmert mij niet om een speelgoedwinkel binnen te lopen en mij te vergapen aan het rollend materieel op HO of een andere spoorbreedte. Van een echte spoorbaan zal het nooit meer komen. Gelukkig heb je nu computertreinspellen die een heel realistisch beeld geven.
De historie van de mini spoorbaan gaat ver
terug. In 1891 kwam Märklin voor het eerst met een op schaal gemaakte spoorbreedte en daarbij behorende treintjes. Schaal HO – spoorbreedte 16,5 mm, materieel 1:87 – kwam in de jaren dertig van de vorige eeuw. Het is sublieme techniek in het klein. De treintjes van het eerste uur zijn nu veel geld waard.
Tegenwoordig zijn er zes spoorschalen. Spoor Z is de kleinste – rails met een afmeting van 6,5 mm, het materieel in de verhouding 1:220. Spoor II is een knoeperd – spoor met een breedte van 64 mm breed en het materieel in de verhouding 1:22,5. Zo’n baan is leuk in een tuin.
Modeltreinen werden al snel erg populair. Wie geen geld had om er een te kopen bouwde ze zelf. De gebroeders Timperley uit ’s-Graveland bouwden in 1911 150 locomotieven en dertig rijtuigen van luciferdoosjes, hout en karton. De verzameling is nog volledig intact en staat in het Spoorwegmuseum in Utrecht.
Eind oktober is er weer een modeltreinenbeurs in de Jaarbeurs in Utrecht. Op Eurospoor 2021 kun je je hart ophalen aan banen en modellen. Zie: https://www.jaarbeurs.nl/agenda/eurospoor-2021-het-grootste-modelspoorevenement-van-europa