Alles verandert bliksemsnel
De wereld is in nauwelijks 20 jaar totaal veranderd. Internet is de nieuwe Werkelijkheid geworden. Ruim 100 jaar geleden brachten telegraaf, telefoon, stoomboot, en trein, later het vliegtuig ons vooruit. Het ging snel, maar nooit zo snel als nu.
Onze wereld is veranderd in een dorp. Financiën, handel en industrie zijn uitgegroeid tot een georganiseerde productieketen. In dit ‘werelddorp’ met 7 miljard inwoners draait het om globalisering: het openstellen van grenzen voor de gemakkelijke verplaatsing van goederen en diensten.
Die ontwikkeling gaat razendsnel. Alleen een crisis, recessie of oorlog kan er een eind aan maken. Maar zijn de puinhopen aan de kant geschoven dan draait alles gewoon weer door en wellicht nog sneller dan voorheen.
Op deze site wil ik de veranderingen in de wereld volgen. Niet zoals een krant of tijdschrift doet, maar door alleen datgene eruit te pikken wat ik belangrijk vind.
Nederland in WO 1 nu gratis te lezen. Het boek verscheen in 2014.
Nederland in wo1
Hotel Imperial Wenen, hier slapen keizers, koningen en dictators
Hotels met een geschiedenis hebben altijd mijn interesse. Daartoe behoort zeker het luxe Hotel Imperial in Wenen, een onderdeel van de Marriott hotelketen. Dit voormalige paleis aan de Kärntner Straße werd begin jaren zeventig van de negentiende eeuw omgebouwd tot hotel.
De 79 kamers en 59 suites stralen de luxe uit van de belle époque. Een overnachting in de ´meest eenvoudigste´ kamer – nog altijd 35 m2 – begint bij 420 euro per nacht, exclusief ontbijt, dat kost veertig euro extra. Niet goedkoop maar bedenk, je slaapt hier onder één dak met keizers, koningen en dictators. Begin vorige eeuw maakte Adolf Hitler voor het hotel de stoep vrij van sneeuw. In maart 1938, Anschluss Ostmark bij Duitsland, werd de Führer op het balkon erboven door duizenden Weners toegejuicht. Het hotel deed hem een van de meest luxe suites cadeau.
Keizerlijke taart
Hierover geen woord in de officiële beschrijving van het hotel. Daarin wel lovende woorden over ander hoog bezoek, zoals dat van de laatste Oostenrijkse keizer Franz Joseph I. Bij de opening op 23 april 1873 kreeg hij een stuk handgemaakte keizerlijke taart. Het recept was bedacht door keukenhulp Xaver Loibner. De vierkante chocoladetaart met amandelen en marsepein is de tegenhanger van die andere, nog beroemder en zeker net zo lekkere, taart: de Sachertorte.
Het bonte Hundertwasserhaus in Wenen
De Bergpolderflat in Rotterdam, Het Schip in Amsterdam en de Trudo Toren in Eindhoven zijn sociale woningbouwmonumenten. Woningcorporaties bezitten 94 procent van de woningbouwmonumenten. Worden die veel bezocht? Nee. Heel anders is dat met het Hundertwasserhaus in Wenen, een sociaal woningbouwproject van de kunstenaar Friedensreich Hundertwasser – pseudoniem van Friederich Stowasser († 2000).
Dagelijks passeert een stroom toeristen langs dit bont uitgedoste sociale woningproject – 52 woningen – waarin mens en natuur samenvloeien. Een uitvloeisel van de antroposofische droom van Rudolf Steiner. Op de terrassen en balkons staan meer dan 200 bomen en struiken. Daarmee is het een oase in de stad. De gebolde pilaren hier doen Arabisch aan.
Efteling
Tegenover de appartementen ligt het Hundertwasser Village, een koopcentrum waarin de winkels, evenals het woongebouw, mij doen denken aan de Efteling. Misschien is dat de reden waarom het Hundertwasserproject zo in trek is. De mens is immers meer geïnteresseerd in ophef, dan in saaie theoretische kennis.
Wie gaat er nou naar de Bergpolderflat? Een mooi voorbeeld van het nieuwe bouwen uit 1934. Het Schip zal meer bezocht worden, want het is een museum over de architectuur van de Amsterdamse School. En de Trudo Toren uit 2021 valt met zijn uit stekende balkons wel op, maar van duizenden toeristen is ook daar geen sprake.
Sankt Marxer Friedhof, een romantisch park
De Weense begraafplaats waar W.A. Mozart ligt begraven, het Sankt
Marxer Friedhof, verloor zijn functie in 1874. Vanaf 1784 vonden hier teraardebestellingen plaats. Van de achtduizend graven op de dodenakker resteren er nog zo´n 5.600.
Eigenlijk had de Biedermeier-begraafplaats allang plaats moeten maken voor woningen en kantoren. Sinds 1874 vinden vrijwel alle begrafenissen plaats op het Zentralfriedhof. Het graf van Mozart voorkwam zo´n ingreep. Tegenwoordig is St. Marx een romantisch park, een monumentale dodenplek vol met grafstenen uit de negentiende eeuw.
Dubbelmonarchie
Op vrijwel elke grafsteen staat, zoals gebruikelijk in Oostenrijk, het beroep van de
overledene vermeld. Opvallend is de beroepsmatige verbondenheid met de keizer en koning van de toen nog bestaande dubbelmonarchie. Ook Josef Madersperger († 1850), uitvinder van de naaimachine, ligt hier begraven. En Josef Strauss († 1870), componist van o.a. de opera Der Rosenkavalier.
Sommige graven zijn beschadigd tijdens de keiharde gevechten in maart en april 1945 tussen Sovjettroepen en de SS. Maar daar moet je blik maar net opvallen.