REDCOM

Zaterdag 6 augustus teruggekomen uit Kristiansand, Noorwegen. Superrustige stad die het goed doet bij mooi weer wat geldt voor de meeste steden. We voeren er heen met een enorme boot uit Groningen-Eemshaven, de MS Romantika. Er was geen romantiek op de boot, wel veel herrie en onnoemelijk veel eten.

Alleen al bij het woord zeereis krijgen veel mensen de kriebels. Als je pech hebt is het inderdaad een deinende bedoening. Wij hadden geluk, het viel mee. Maar je moet er toch niet aan denken dat je op de Noordzee, Waddenzee of het Skagerak terecht komt in een vliedende storm. In mijn verbeelding bolden de zeilen van Nederlandse koggeschepen die, gestuurd door de Hanze, via dezelfde route naar de Oostzee voeren. Het waren er duizenden, want in die tijd – de veertiende eeuw – waren de Nederlanden hard op weg naar de wereldmacht.

Noormannen

Café in Kristiansand.

Na ruim 18 uur varen bereik je Kristiansand – genoemd naar koning Christiaan IV. De bouw van de stad, die op een zandplaat ligt, begon in 1641. In het oudste deel staan nog veel houten huizen, veelal uit de negentiende eeuw. En kijk eens naar de dom – zie video – met een dak dat lijkt op een omgekeerde boot. Het doet me denken aan de Noormannen, die hier het ruime sop kozen; archeologische vondsten niet ver van Kristiansand zijn het bewijs.

Het was een kort bezoek, maar ik denk dat we nog wel eens teruggaan naar Noorwegen, het liefst met een camper, want de uitgestrekte natuur is er prachtig. En vergeet niet: Nederland past twaalf maal in Noorwegen dat – schrik niet – nog geen zes miljoen inwoners telt.

De vooraanstaande Britse politiek analist Mark Galeotti beschouwt de Russische president Vladimir Poetin als een toenemend probleem voor het Westen. In The Times van afgelopen weekend schrijft hij dat ‘de oorlog in Oekraïne doorgaat met of zonder gewapende middelen, zelfs als er vrede heerst in de Oekraïense zonnebloemvelden’. 

https://www.thetimes.co.uk/article/at-his-most-dangerous-and-with-a-political-solution-now-impossible-were-entering-final-stage-putin-7h2xvzlpr

Zolang Poetin in het Kremlin zit conflicteert het Westen met Rusland. Er is een nieuwe koude oorlog. De kern van Poetins operatie is een existentiële strijd met het Westen, daardoor zal de ‘speciale militaire missie’ niet gauw stoppen, tenminste niet zolang Poetin in het Kremlin zit en mogelijk ook daarna niet.

Wat als Poetin zijn macht verliest? Hoewel dat nu ondenkbaar lijkt verliest hij dan ‘de oorspronkelijke droom van het betreden van het pantheon van Russische nationale helden’. De kans dat de strijd daarmee eindigt is nihil, want Rusland eert grootheid en macht. Na een mogelijke pauze zal de strijd daarna doorgaan, wellicht harder dan voorheen.

Tiran

Nikolai Patrushev, het hoofd van de Russische Veiligheidsraad en voorstander van een genadeloze oorlog tegen Oekraïne, staat klaar als Poetins opvolger. Zijn daden zullen zeker niet onder doen voor die van Poetin, stelt Galeotti die opmerkt dat de Russische president een negatieve verandering heeft ondergaan. Was hij bij zijn verkiezing tot president in 1999 nog open over wat hij wilde, zo lang mogelijk aan de macht blijven om van Rusland een erkende macht te maken, ‘nu kijken we naar de laatste en gevaarlijkste fase van zijn transformatie tot een tiran’. Poetins huidige kijk op de wereld ‘is als een eeuwige competitie waarin de ene hond de andere doodt’, concludeert Galeotti.

In deze brief van NSB-leider Anton Mussert, gedateerd 15 mei 1941 bedankte hij kameraadske mevrouw Wyers- van Bussell uit Haarlem voor de hem toegezonden chocolaatjes voor zijn 47^e verjaardag.

De brief, geheel in nazi-stijl met de aanduiding Bloeimaand voor de maand mei, is in sterk gebruikte conditie en oogt daardoor echt. Ook de handtekening van Mussert draagt daaraan bij. Op de militariabeurs in Overloon lag de brief veilig onder glas.

De beurs was 14 mei jl., sindsdien heb ik niet meer naar de foto omgekeken. Tot vandaag. Op Google drukte ik de adressant A. Wyers-van Bussell Haarlem in en onmiddellijk verscheen dezelfde brief van Mussert bij de Militaria shop, maar nu in maagdelijk wit met nauwelijks waarneembare vouwen (zie: https://oorlogsspullen.nl/product/original-wwii-dutch-nsb-letter-anton-mussert-2/) . Welke is echt, welke nep? Of is er misschien een kopie bewaard gebleven? Beide brieven zien er bedrieglijk echt uit. Ik ben de prijs van de eerste brief vergeten, maar die lag zeker lager dan de 750 euro die de Militaria shop voor de brief vraagt. In 1942 stuurde mevrouw een taart aan de leider waarop ze wederom een bedankbriefje kreeg, zij het nu zonder het woord Bloeimaand. Die brief is door de Militaria shop voor een mij onbekend bedrag verkocht.

Nep

Nepartikelen op beurzen zijn aan de orde van de dag. Vooral uitrustingsstukken, zoals helmen en uniformen, zijn vaak nep. De handel in zogenaamd oud oorlogsspul groeit en bloeit en is zelfs voor kenners vaak moeilijk te traceren. Daarom koop ik ook nooit iets op zo’n beurs, maar doe liever het volgende.

Jaren geleden maakte ik een toer langs de landingsvelden in Normandië. In de buurt van Falaise klopte ik aan bij een oud treinstation dat niet meer als zodanig dienst deed. In de voormalige vertrekhal annex opslagruimte had de beheerder een ‘museum’ ingericht dat herinnerde aan de felle strijd in de ‘heggen’, die hier zo’n veertig jaar geleden plaatsvond. Het was alsof ik binnenstapte in de grimmige werkelijkheid van toen.

Helmen genoeg

Er stond van alles dat de beheerder in de loop der tijd had verzameld: landingsboten, jeeps, delen van vliegtuigen, daartussen lagen en stonden allerlei soorten wapens en munitie, zelfs een Amerikaanse tank. Met zijn voet schoof de verzamelaar een grote stapel Duitse helmen naar voren. Hij gebaarde dat ik er een mocht uitzoeken. Nee, hij wilde er geen cent voor hebben.

Verdomme, zag hij dan niet dat het allemaal origineel was? Zelfs de initialen van de onbekende helmdrager stonden met witte letters in de helm die ik in mijn handen hield. De eigenaar haalde zijn schouders op. ‘Helmen vind ik hier genoeg’, was het enige dat hij zei. Bij het einde van de rondgang sloot hij de deur van de hal. Ik stopte hem 20 Franse Frank toe die hij zonder commentaar in zijn zak liet glijden. Ik heb die helm nog altijd en die stijgt in waarde. Tegenwoordig ben je voor een mooi origineel exemplaar toch algauw zo’n 500 euro kwijt.