REDCOM

Meiden, maak er een leuke zomer van! Swing! Doe al wat je pleziert! Dan boek je positief op de Hot Summer Girl lijst. Die lijst is razend populair en dat is maar goed ook, want echt je leeft maar ėén keer! Benut die kans. Maak je leven spannend en ondeugend. Laat je gevoel wild stromen, laat het razen van plezier. Ga naar swingend Ibiza, Spanje, nachtclubs, mooie stranden. Of denk aan de bierflessen hier. De fabrikant heeft alle etiketten aangepast aan een ondeugende zomer. Krijg je strafpunten op je Hot Summer Girl lijst? Wat doet het er toe, het bier is kostelijk.

Hermann Göring, zijn naam is onverbrekelijk verbonden aan het meest misdadige regime ooit: de nationalisten in Duitsland. Deze  jachtvlieger uit WO I dankte al zijn macht en roem aan de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij, opgericht op 24 februari 1920.

In 1922 ontmoette Göring, die de hoogste vliegonderscheiding de Pour le Mérite droeg, Adolf Hitler. Hitler benoemde hem tot commandant van de Sturmabteilung (SA) die Göring ombouwde tot een paramilitie van elfduizend man.

Bij de mislukte Bierhallenputsch in 1923 werd Göring neergeschoten. Hij ontving zorg van een Joodse familie, die hij later uit een concentratiekamp haalde. Door hevige pijn aan de wond raakte hij verslaafd aan morfine. Hij kreeg vetzucht waardoor de 1.70 meter lange Goering uiteindelijk 104 kilo woog. De Duitsers noemden hem Der Dicke.

Minister van Luchtvaart

Na de Bierhallenputsch stapt hij over naar het bedrijfsleven waar hij tal van contacten aanknoopt die hem uiterst waardevol maken voor de NSDAP. In 1928 komt hij op de kieslijst voor de Rijksdag. De partij, dan nog klein, boekt in de daaropvolgende jaren  enorme vooruitgang. Göring treedt hoger en hoger op de ladder van de hoogste macht. Hij krijgt tal van functies, onder meer als president van de Rijksdag en in 1934 minister van Luchtvaart. In 1936 benoemt Hitler hem tot de leider van het Vierjarenplan hoewel hij, naar eigen zeggen, helemaal niks heeft met economie, maar wel beschikt over een ongebreidelde wil. Het is een eigenschap waardoor Hitler hem in 1940  tot rijksmaarschalk maakt, de functie verheft hem boven alle commandanten van de Wehrmacht. Zijn gelauerde positie zorgt er voor dat tal van bedrijven hun producten op maat voor hem  fabriceren, zie de sigaren op de foto.

Oorlogsmisdadiger

Göring was verslaafd aan Hitler. Hij wist heel precies wat er in het dictatoriaal geregeerde Duitsland plaatsvond, al ontkende hij dat tijdens het proces van Neurenberg, maar er zijn genoeg bewijzen. Zo stond hij volledig achter de uitbreiding van lebensraum. Was hij op de hoogte van wat rer gebeurde in de concentratie- en vernietigingskampen. Geloofde hij heilig in de superioriteit van het Duitse volk. Communisme en jodendom waren ook voor hem de grootste vijand – ze werden als eenkoppig monster gezien: het Joods-bolsjewisme. Tijdens het Proces van Neurenberg werd hij veroordeeld tot de strop. Op  15 oktober 1946 pleegde hij zelfmoord met een gifcapsule.

De humanist Desiderius Erasmus Roterodamus woont rond zijn twintigste in het Klooster Emmaüs in Stein, een vlek bij Haastrecht, niet ver van Gouda waar Erasmus zijn kinderjaren doorbracht. Zijn vader, een priester, verwekte hem bij zijn huishoudster, hierdoor was Erasmus een onwettig kind. In die tijd een zonde met grote gevolgen voor zijn maatschappelijke positie. Hij wurmde zich in allerlei bochten om zijn verleden te verdoezelen, vandaar dat zijn geboortejaar onbekend is. Was het 1466, 1467 of 1469? Pas op zijn vijftigste, en wereldberoemd, verloste de paus hem van deze dwaling.

Boerderij ’t Klooster in Haastrecht staat op de plek van het voormalige Klooster Emmaüs, woonplek van Desiderius Erasmus.

Via de schilderachtige ophaalbrug in Haastrecht bereik je de Steinsedijk. Ga je de dijk af dan sta je op het terrein van het verdwenen klooster. In 1549 ging het door brand teloor. Met de kloosterstenen werd hofstede Kloosterstein gebouwd, die in 1900 teloor ging door brand. In 1903 verrees de huidige boerderij ’t Klooster. Onder de grond liggen de fundamenten van het oude klooster waarin de jonge Erasmus, vernoemd naar de Italiaanse bisschop Erasmus van Formiae,  in 303 als martelaar gestorven voor zijn geloof, veelvuldig bad.

Op het voormalige kloosterterrein zijn bentheimerstenen gevonden, vermoedelijk van een muur of poortgebouw.

Vrijheid voor de wetenschap

Voor zijn komst naar het strenge klooster doorliep Erasmus de Latijnse School in Deventer, toentertijd een van de beste onderwijsinstellingen in de noordelijke Nederlanden. Gesteund door de Broeders van het Gemene Leven ontwikkelde hij zich daar als kritisch denker en stelde – heel bijzonder in die tijd – de mens centraal. Hij bepleitte vooral vrijheid voor de wetenschap, niet voor het individu. In feite was dat het begin van verzet tegen het dogma van de rooms katholieke kerk, al zou Erasmus zich er nooit helemaal van afkeren, iets wat Luther wel deed. Behalve Latijn, de taal waarin hij voortaan zou schrijven en spreken, studeerde hij in Deventer ook Grieks. Na de dood van zijn ouders stuurden zijn voogden hem in 1487 naar Stein. Hij vond het er maar een smerige boel. “De plaats was zoo stinkend en ongezond, dat er qualijk koeyen, laat staan zoo een teer menschje als ik ben konden aarden’’ (Wikipedia). Maar van een stiekem vertrek was geen sprake. Hem werd gedreigd ‘dat de heilige Augustinus zich op hem zou wreken wanneer hij de hielen zou lichten.’ Hij vertrok in 1493, een jaar na zijn priesterwijding in de Dom van Utrecht en begon in 1495 aan een theologiestudie en docentschap in Parijs.

Humanist Desiderius Erasmus Roterodamus († 1536).

Cabaretier

Bij het zien van schilderijen van Erasmus denk je misschien wat een norse kerel was dat. Maar het tegendeel is waar, zo blijkt uit de uitstekende biografie Erasmus Dwarsdenker van Sandra Langereis. Hij was behalve filosoof, theoloog, schrijver en humanist, ook een van de eerste cabaretiers. Erasmus kon ontzettend geestig en doeltreffend uit de hoek komen. Lees zijn bestseller Lof der zotheid uit 1509, daarin steekt hij de draak met iedereen die uit puur eigenbelang de meeste idiote fratsen uithaalt om zijn gelijk te halen.

Overhoop met Luther

Reformator Maarten Luther, 1483 – 1546.

Erasmus was een voorloper van de hervorming die in 1517 krachtig doorzet. Maarten Luther, evenals Erasmus een Augustijner priester, bracht een pamflet uit met 95 stellingen die hij ophangt aan de deur van de kerk in Wittenberg. Stellingen die de wantoestanden in de katholieke kerk, zoals de aflatenhandel, aan de kaak stelde. Erasmus nam daarvan afstand, hij bleef het katholieke geloof trouw. Hij kwam in conflict met Luther die volgens hem alles te snel wilde en in 1524 zelfs een bloedige Boerenoorlog op gang bracht.

Erasmus schudde moedeloos zijn hoofd over zoveel onbegrip. Tien jaar later liep hij stram van de reumatiek, onder aanhoudende koorts, buikpijn en een niet te stoppen bloederige diarree. In de nacht van 11 op 12 juli 1536 stamelde hij in zijn woonplaats Bazel: ‘Lieve God’ en stierf.