REDCOM

Rusland waarschuwt met vergelding. Het Westen moet stoppen met de levering van zware wapens aan Oekraïne. Zou het Westen dat doen, dan houdt Rusland ons straks onder schot.

Door onze inmenging in de oorlog in Oekraïne hebben we een lelijk probleem. In feite zijn wij – westerse wapenleveranciers – in oorlog met Rusland. Dat er geen sprake is van westerse manschappen in Oekraïne maakt Rusland geen fluit uit. De toezegging van president Biden dat er straks moderne wapensystemen naar Oekraïne gaan, dat Rusland hoe dan ook moet worden gestopt, dat de NAVO met Finland en Zweden straks 32 bondgenoten telt, doet het bloed van Poetin koken.

Demonstraties

Wie in Rusland is geweest – en ik heb dat land meerdere malen bezocht – weet hoe ze daar aankijken tegen het Westen. Daar, zo leert de Russische tv, zijn veelvuldig demonstraties. Beelden daarvan worden de hele dag uitgezonden. Veelal met close-ups van nazivlaggen en gestrekte armen, want de Hitlergroet is in het Westen heel normaal, dat u het weet. Studentenprotesten in de jaren zestig in Parijs, provo-rellen in Amsterdam, gillende Duitsers, joelende Belgen en krijsende Italianen. Het is een oneindige reeks filmpjes uit ver uiteen liggende tijden, door het onderliggend commentaar lijkt het net gebeurd te zijn. Die ‘wereld’ zien de Russen op een staatszender. Je hoeft er ook niet naar te kijken. Ga naar het nieuws, het opent steevast met Poetin, zittend achter zijn bureau, orders uitdelend, of Poetin op werkbezoek.

Doorgaan!

Ik was voor het laatst in Rusland in 2014, net na de ramp met MH 17. Op de Russische tv werd Oekraïne er in iedere nieuwuitzending van beschuldigd het vliegtuig te hebben neergehaald. Daar is geen verandering in gekomen. Tot op de dag van vandaag ontkent Rusland iets met de ramp te maken te hebben.

Moeten wij zo’n land zijn gang laten gaan in Oekraïne? Om de dooie donder niet. Maar ja, ze beschikken wel over kernwapens en niet zo zuinig ook. En geloof me, het interesseert ze geen donder om die op ons af te vuren. Moeten we daarom maar onze bek houden? Geenszins! Als het over is, dan is het over. Dan hebben ze de EU gebroken, maar niet onze ziel. Al zal die voor de eeuwigheid verdampt zijn. Maar de fall-out verandert ons land in een veste. Daarom nooit opgeven! Doorgaan!

Het is maar goed dat de befaamde Amsterdamse wethouder Floor Wibaut (bijnaam de Machtige) en zijn vrouw niet onder deze gedenksteen liggen, anders waren hun overblijfselen omwoeld door de wortels van metershoge dennen.

Crematorium Velzen is het eerste crematorium van Nederland.

Wibaut en zijn vrouw, de feministe Mathilde Berdenis van Berlekom, lieten zich cremeren op de begraafplaats Westerveld in Drievliet. De dodenakker, de allereerste algemene begraafplaats van Nederland, werd geopend op 1 mei 1890. Hier staat ook het allereerste crematorium van Nederland. Op 1 april 1914 vond er de eerste crematie plaats. Op 2 mei 1936 verging Wibaut tot as.

‘Wie bouwt? Wibaut!’

‘Dit was een bekend gezegde uit de vorige eeuw. De van oorsprong goed boerende zakenman Wibaut maakte zich als SDAP’er – voorloper van de PvdA – sterk voor de bouw van arbeiderswoningen. Hij had hart voor de onderklasse. Was wethouder van 1914 tot 1927 en van 1929 tot 1931. Tijdens de armoedige jaren in WO I, waarin Nederland niet vocht maar wel honger leed, zorgde hij voor gaarkeukens en gratis steenkool voor de minder bedeelden. Wibaut en zijn vrouw hadden ‘een vrij huwelijk’ – hij verdoezelde zijn veeltallige affaires niet, wat opmerkelijk genoemd mag worden. Het echtpaar had vier kinderen, twee dochters en twee zoons. Uit het huwelijk van dochter Anna werd Johan Witteveen geboren, in 1963 minister van Financiën en van 1973 tot 1978 voorzitter van het IMF. Zijn dochter Josina huwde met de ingenieur en organisatieadviseur Vincent Willem van Gogh, een nazaat van de kunstschilder Vincent van Gogh.

Adama van Scheltema

Vlak bij de gedenksteen van Wibaut is het graf van de socialistische dichter Carel Steven Adama van Scheltema ‘en vrouw’. Hij overleed op 47-jarige leeftijd, wel erg jong voor deze uiterst populaire dichter, die ruim 60.000 gedichtenbundels verkocht. Menig straat en plein zijn naar hem vernoemd. Met zijn werk creëerde hij, naar eigen zeggen, een nieuwe volkskunst die tot uiting kwam in – nauwelijks nog gelezen – politieke gedichten en nog steeds geapprecieerde natuurgedichten.

Neem het gedicht Mei-verbeelding:

De Lente, die jonge lichtzinnige meid,

Heeft de eerst-open knoppen gevonden, –

Dat heeft ze direct aan den hemel gezeid.

Die direct om muziek heeft gezonden: –

Daar stapt in haar gele japon

En voortreflijk gedecolleteerd,

Zij, die meer zoo’n marsch componeert:

De orkestmeesteresse – de zon!

Zie voor het hele gedicht: https://cf.hum.uva.nl/dsp/ljc/adama_scheltema/eerste/mei.html

Onlangs bezocht ik een tentoonstelling van de LHBTI-gemeenschap. Veel folders en krantjes waarin homo’s, lesbiennes en transseksuelen hun dasein toejuichen. Terecht, want er is niks mis mee. Godzijdank leven we in een land waarin iedereen vrij is om haar of zijn geaardheid te uiten.

Althans, dat denk je. Want ook het tegengeluid was op de expositie volop aanwezig. Potenrammers zijn er nog steeds, vooral onder allochtonen. En er zijn er ook die iedere vorm van ‘seksuele abnormaliteit’ afwijzen. Of het nou bdsm, partnerruil of plasseks is, zij vinden het de grootste zonde.

Let op: ik ben heteroseksueel. Tijdens mijn theateropleiding, begin jaren zeventig, ontmoette ik een aantal homo’s. Prima acteurs en actrices in de dop. Wat maakt het uit als je houdt van hetzelfde geslacht? Niks. Ik begrijp dat mensen er moeite mee hebben om uit de kast te komen, zeker als je omgeving je bij voorbaat al raar vindt. Mijn homoseksuele medestudenten hadden daar  geen moeite mee, want geen vrijere en opener wereld dan het theater, waar doorgaans niet wordt geoordeeld op grond van een seksuele voorkeur.

Hillesum

Homo of lesbi zijn is niet abnormaal. Gelukkig zijn er instanties die hulp bieden als je het even niet ziet zitten. Biseksualiteit verstopt zich, je hoort er weinig over. Het valt ook veel minder op, misschien omdat hier ook sprake is van heteroseksualiteit.

De schrijfster Etty Hillesum, die in 1943 in Auschwitz werd vermoord, was biseksueel. Zij koesterde innige gevoelens voor haar vriendin Liesl. Op 11 juni 1942 schreef ze – en dit ter afsluiting:

‘Groeit er iets tussen Liesl en mij? Soms geloof ik de laatste dagen, dat ik eens in een onbeheerst en hartstochtelijk gebaar, dat ik van mezelf, tegenover een vrouw nog niet ken, maar toch in me zit – haar smalle lichaam naar me toe zal trekken. En wat ik er dan mee zal doen, weet ik niet. De laatste tijd lijkt of dat gebaar in me groeiende is. (…) een paar nachten geleden sterk erotisch, een ook sexueel, van haar gedroomd.’