REDCOM

Nu het demissionaire kabinet het virus opnieuw probeert in te dammen wint de boosheid het van het klare denken. De totale gekte is losgebroken. Antivaxers demonstreren, de horeca is kwaad, de evenementensector boos, werkgeversorganisatie VNO-NCW teleurgesteld en de FNV noemt de lock-down ‘adhoc en visieloos’.

Het wordt spannend hoorde ik gister op tv. Als we nu allemaal de QR-code weigeren zijn we weer terug bij ‘normaal’, lees ik op Facebook. In korte tijd krijgt de oproep meer dan honderd likes. Alles ligt als los zand door elkaar terwijl het verdomme gaat om de afremming van een gevaarlijk virus. Maar nee, het komt niet goed, want de zorgcapaciteit is gebrekkig en de booster komt te laat. Het kabinet is onrechtvaardig, het had betere tijden voorspeld. En nu? Nu moet je in niet-essentiële winkels een QR-code tonen en sluiten ze om zes. Daarmee valt het maatschappelijk belang in puin. Wat een mislukking, de schade moet vergoed.

Al die aantijgingen werken op mijn lachspieren. Wat een heisa om drie weken matige lockdown. Het is intens droevig en niet slim om zo met een gevaarlijke virusuitbraak om te gaan. De rap oplopende besmettingscijfers spreken boekdelen. De situatie is hoogst onzeker. Het licht staat op rood. Doorpakken is hoogst noodzakelijk. Dichtgooien de boel!

Houden we ons aan de maatregelen dan daalt het besmettingscijfer, voorspellen epidemiologen. Wijken we er vanaf dan klautert het cijfer weer omhoog. ‘We moeten met dit virus leren leven’, zei premier Rutte gisteravond. Die uitspraak belooft niet veel goeds. Waarschijnlijk gaat de lockdown langer duren. Wat gebeurt er bij een langere, mogelijk ook strengere lockdown? Onzekerheid alom. Zeker voor de 1,5 miljoen niet-gevaccineerden. Daarom: hou je aan de afgekondigde maatregelen, denk niet dat je het beter weet dan de deskundigen.

Minister De Jonge pakte het gisteravond kernachtig samen: ‘In je eigen bubbel op sociale media heb je altijd gelijk. Het punt is: het virus trekt zich van dat gelijk niets aan.’

Een stukje vergeten geschiedenis. Wij Nederlanders hadden in de jaren dertig een Koninklijke Nederlands-Indië Luchtvaart Maatschappij (KNILM). Het bedrijf werd opgericht in 1928 en had niets te maken met de KLM, al vloog die wel vanaf 1930 driemaal per week naar Nederlands-Indië, het huidige Indonesië.

De KNILM beschikte over elf Douglas DC-2’s, uiterst luxe vliegtuigen in die tijd. Met de DC-2 De Uiver won de KLM in oktober 1934 de Londen-Melbourne race, die aan het toestel zijn faam gaf al zou de DC-3 – vooral door de veelvuldige inzet van de geallieerden in de Tweede Wereldoorlog – hem  overtreffen.

Voor de KNILM was de DC-2 een werkpaard waarmee reizen in het gigantische Nederlands-Indië – twee keer groter dan Europa – sneller, veiliger en vooral aangenamer verliep. Alle steden waren in een dag bereikbaar, terwijl je eerder dagen onderweg was. Al moet erbij gezegd worden dat het voor vliegers, boordwerktuigkundigen en telegrafisten best een opgave was. Met ruim 300 kilometer vlogen ze met veertien passagiers in een tweemotorige kist, gemaakt van aluminium, over dichte oerwouden, bij een noodlanding was er weinig kans op overleven.

Sydney

De Japanse aanval op Nederlands-Indië begin december 1941 luidde het einde in van de KNILM. In 1942 gingen alle toestellen naar Australië. Daar werden ze ingezet voor legerdoeleinden. Dagelijks vlogen de bemanningen wekenlang met Australische militairen van Zuid- naar Noord-Australië waar een Japanse aanval werd verwacht. Toen die uitbleef vorderde de Amerikaanse Air Force de vliegtuigen. Pisnijdig over dit besluit voerden de bemanningen, samen met andere werknemers van de maatschappij, een protestvlucht uit boven Sydney. Daarbij vlogen drie toestellen onder de Sydney Harbour Bridge door.

Maar het memorabel protest hielp niet. In maart 1942 confisqueerden de Amerikanen alle toestellen. Er staat er nog één verschroot in Australië. In het Nederlands Transportmuseum in Nieuw-Vennep staat – zie foto’s – de PK-AFK, een van de toestellen die in 1942 in Sydney onder de brug doorvloog. Na de oorlog nam de KLM alle aandelen KNILM over en verdween de maatschappij van het toneel.

Milieufreaks hebben er moeite mee maar ze zullen er aan moeten wennen dat kernenergie voor de deur staat. Met alleen wind en zon gaan we het niet redden. Verbaasd dat ik er zo over denk, want in de jaren zeventig en tachtig verzette ik mij tegen nucleaire energie.

Boom met het woord Kernenergie, erin gekerfd in de jaren zeventig of jaren tachtig, langs een fietspad in Oosterbeek.

In een land met duizenden windmolens en honderden hectaren aan zonnepanelen wil ik niet wonen. Bovendien ben je zo ook nooit zeker van voldoende energie, want de afhankelijkheid van zon en wind is veel te groot. Een voortdurende energieleverancier zou ook waterstof kunnen zijn maar voor de aanmaak daarvan heb je ook veel energie nodig. Aan kolen komt een eind en blijvend gas importeren uit onbetrouwbare bronnen loopt – vooral om geopolitieke redenen – op een gegeven moment spaak. Kernenergie is er altijd. Het grote nadeel is het kernafval, van die troep kom je menselijkerwijs gesproken nooit meer af. Om dat te verhelpen is nog een behoorlijke opgave. Maar willen we ook in de verre toekomst respectabel leven dan is er eigenlijk geen andere oplossing dan nucleair.

In de jaren zeventig en tachtig was kernenergie een vloek. Zeker na de kernramp van Tsjernobyl in 1986 wilde links Nederland er niets van weten. In die tijd werd  in Oosterbeek het woord kernenergie als een vloek in een boom gekerfd. Bijna veertig jaar later staat het er nog. Maar wat toen als een vloek gold zou nu wel eens de oplossing kunnen zijn.