REDCOM

De meeste wappies ontkennen het coronavirus niet, maar zijn wel tegen alle door de overheid opgelegde beperkende maatregelen die het aantal besmettingen moeten inperken. Vrijheid gaat voor alles. Wat die wappies niet begrijpen is dat hun veel bezongen vrijheid juist behouden blijft door beschermende maatregelen.

De meeste wappies begrijpen ook wel dat bescherming tegen het virus echt noodzakelijk is, maar dan niet op deze, zoals zij zeggen, ‘ongenuanceerde wijze’. Ze pleiten

Coronaprotestactie in Deventer.

voor geëxperimenteer, dat zou beter zijn dan al die gezonde mensen in een keurslijf te stoppen, bedrijven kapot te maken en niet essentiële winkels te sluiten.

Hoewel we meer van het virus weten blijft het een onvoorspelbare gast die veel ellende veroorzaakt. Ja, duizenden zzp’ers verkeren in nood, veel winkeliers zien hun toekomst somber in, alle vooruitzichten staan op losse schroeven. Gaat dit door dan kan de gezondheidszorg in elkaar zakken. Schuif dit nou niet terzijde door te stellen dat we worden belazerd door onze overheid of nog erger: dat we in een dictatuur leven. Zeg je dit, dan weet je niet wat een dictatuur is.

Het is egoïstisch te stellen dat er door griep nu eenmaal meer mensen overlijden. Ja, doodgaan is normaal. Maar het is abnormaal als er sterfgolven optreden, zoals in het Gelderse Heerde, een kerkdorp met 18.500 inwoners, waar in korte tijd circa 88 inwoners zijn geveld door corona. Zo kan ik nog tientallen andere plaatsen aanwijzen waar de oversterfte groot was. Bij lange na waren ze in Heerde niet allemaal oud of ongezond. Het virus treft iedereen. Ook hoor ik steeds meer mensen zeggen: ik laat me niet vaccineren. Angst voor het middel speelt hierbij een rol. Maar die angst moet toch verbleken als je hoort dat 97 procent van de Nederlandse internisten vertrouwen heeft in het vaccin.

Natuurlijk, ook ik verlang weer naar een normaal leven. Ook ik wil weer naar het buitenland, maar zolang corona voor een hoge besmettingsgraad zorgt kan ik dat vergeten. Laat dat IK maar in de kast staan, denk aan je medemens en vergeet het protesteren tegen de lockdown, want daarmee win je geen vrijheid.

Door Covid-19 is het voor jong en oud een heel slecht jaar geweest. Het virus gaat als een sloopkogel door de wereld. Straks zeggen we: weet je nog, dat was van voor corona. Maar voor de goede orde: niet alleen corona heeft de wereld drastisch veranderd, president Donald Trump heeft ook behoorlijk bijgedragen aan die verandering.

Door Trump is het politieke klimaat tussen de grootmachten verschoven. De Handeloorlog met China, een belabberde relatie met Rusland en Israël schoof hij naar voren in Palestijns gebied, waardoor de droom van een Palestijnse staat verloren is gegaan.

En dat is niet alles. Door Trump vergaart Turkije nu steeds meer moed om op te klimmen tot grootmacht.

Grootmacht

Corona gaat als een sloopkogel door de wereld.

Trump riep de Turkse president Recep Tayyip Erdogan geen halt toe bij de ontwikkeling van zijn oorlogszuchtige inzet in Syrië, Libië en Azerbeidzjan. Wat gebeurde er: Europa nam zelf het heft in handen en overweegt nu economische sancties tegen Turkije.

De non-politiek van Trump heeft als voordeel dat de EU zich steeds meer bewust is geworden van haar eigen kracht. Dit jaar is de ontkoppeling in gang gezet tussen de EU en de VS. Onder bewind van de nieuwe president Joe Biden zal daar weinig tot geen verandering in komen.

Extreemrechts

2020 was ook het jaar van groeiende aandacht voor extreemrechts. Trump keurde die verderfelijke richting en plein public goed. Chaos en onzekerheid, complottheorieën, nepnieuws en het opzettelijk beschimpen van de mainframe media, die volgens hem leugens verkopen, dreigden het vloerkleed onder de democratie vandaan te trekken. Met ruim 70.000 volgers is het Trump gelukt zijn eigen boze, maar kleine, schijnwereld te creëren.

We mogen blij zijn dat de democratie sterker is dan Trump en de Qanon samenzweringscultus. Uiteindelijk valt alles op dat vlak in duigen. Kijk naar Forum voor Democratie. Verheugd roept Thierry Baudet dat hij door ruim 37.000 leden is herkozen tot partijleider van een partij die niet meer bestaat. Laten we hopen dat 2021 een beter jaar wordt, een jaar waarin de dit jaar opgelopen wonden helen en we weer kunnen overgaan op een normaal bestaan, ook al zal dat niet meer zo zijn als in de tijd van voor corona.

Op de wereld zijn nu 60 miljoen mensen besmet met Covid-19. Het aantal

Het Pestkerkhof aan de Boslust in Alphen.

doden door het virus bedraagt ruim 1,41 miljoen. Dat haalt het bij lange na niet bij de pest, die in de periode 1347 tot 1669 West-Europa teisterde en 25 miljoen slachtoffers vergde. Wat vinden we daar nog van terug? Niet veel, in heel Nederland resteert er uit die tijd slechts één pestkerkhof dat in de jaren dertig van de vorige eeuw werd ontdekt en waarop nu een monument staat.

Langs een rij bomen loopt de stokoude weg naar het noodkerkhof.

Het enige pestkerkhof in Nederland dat behouden is ligt in het Brabantse Alphen, een dorpje in de buurt van Baarle-Nassau. Het ligt, verscholen achter bomen, langs de stille straat Boslust. Met een beetje fantasie kun je de oude situatie invullen. Door het achterliggend bouwland is de oude weg naar de dodenakker, een noodkerkhof, nog steeds zichtbaar. Om besmetting uit de buurt te houden was het de enige manier de pestdoden ver buiten de gemeenschap te begraven.

Kerkdienaren

In 1603, toen Brabant zuchtte onder de Spaanse overheersing, sloeg de pest erbarmelijk toe. Hetzelfde gebeurde in 1625. Alles staat keurig geboekstaafd in de archieven. In die tijd stierven in Breda en omstreken ruim 1800 mensen aan de pest. Het gebied waar het kerkhof ligt was toentertijd uitgestrekte heide. De twee wit omrande kruisen herinneren aan de kerkdienaren die met de pest besmet raakten en eraan overleden: dorpspastoor Adriaensen stierf op 30 juni 1604 en pastoor van den Heuvel op 20 oktober 1625. Ze raakten besmet terwijl ze zich bekommerden om zieke geloofsgenoten.

In totaal werden hier 400 pestlijders ter aarde besteld. Na de pest raakte de begraafplaats in de vergetelheid. Tot 1932, in dat jaar deed pastoor Willem Binck onderzoek naar de pestperiode en ontdekte dat er een pestkerkhof was geweest. Samen met archivaris dr. A. Erens van de Abdij van Tongerlo en archeoloog Joan Willems vond hij met behulp van oude kaarten de ligplaats aan de Boslust. Hij omschreef de vondst in zijn boek Omzwervingen in de Alphensche Praehistorie (1945): “…Ik zie mijn blozende boerenjongens nog staan bij de geopende groeve! Eén begravene hadden we blootgelegd. Alle beenderen waren intact en hard. Eerst baden we voor de zielenrust van alle afgestorvenen onzer parochie. Dan vroeg ik hun om de overblijfselen in een meegebrachte kistje te doen. Een panische schrik stond op hun gelaat. ‘De pest, pastoor de pest…’ Met de verklaring van den dokter trachtte ik hen gerust te stellen. En toch niemand verroerde zich nog. Toen sprong ik zelf in den kuil. Tegelijkertijd kwamen ze me na. ‘k Nam zelf de schedel in mijn handen. Toen vermanden zij zich en borgen met eerbied en misschien met een beetje zelfverwijt, het overige in het eenvoudige houtwerk…”

Monument op het noodpestkerkhof in Alphen.

Monument

Na de opgraving en het gedane onderzoek werd er in 1936 een monument geplaatst. Tot 1961 gingen scholieren jaarlijks op bedevaart naar deze plek. Daarna verdween het noodkerkhof opnieuw in de vergetelheid. Tot de plek in 1987 werd opgeschoond en vijftig meter verplaatst, zodat het nu beter zichtbaar is vanaf de straat Boslust.

Dit monument benadrukt, zeker in de coronapandemie, de betrekkelijkheid van het leven.